W podziemiach opactwa benedyktynów w Tyńcu trwają intensywne prace archeologiczne i konserwatorskie, których celem jest nie tylko poznanie najdawniejszych dziejów tego miejsca, ale też przygotowanie go do udostępnienia dla turystów. Nowa trasa zwiedzania, która właśnie powstaje, pozwoli przenieść się w czasie do epoki XI i XII wieku. Postęp prac niedawno ocenili przedstawiciele komisji konserwatorskiej oraz Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa (SKOZK).
Członkowie komitetu zeszli do podziemi kościoła, gdzie od lat 60. XX wieku funkcjonuje rezerwat archeologiczny, dotąd dostępny jedynie dla badaczy. Można tam zobaczyć pozostałości najstarszej, romańskiej bazyliki.
„Dzięki prowadzonym obecnie pracom budowlanym i konserwatorskim, już wkrótce te niedostępne dotąd zakamarki staną się częścią nowej trasy turystycznej. Trasa będzie prowadzić od dawnej biblioteki, przez romański refektarz, aż pod klasztorne krużganki” – informuje SKOZK w mediach społecznościowych.
W rezerwacie archeologicznym pod prezbiterium można zobaczyć m.in. fundamenty romańskiej świątyni oraz mury wzniesione podczas gotyckiej przebudowy w XIV wieku. Zachowały się także nisze grobowe, w których niegdyś spoczywali opaci i darczyńcy klasztoru. Szczątki te zostały w latach 60. przeniesione na cmentarz parafialny.
Niektórzy badacze przypuszczają, że jeden z grobów, odkrytych sześć dekad temu, mógł należeć do króla Bolesława Szczodrego lub jego syna Mieszka. Choć dziś nie da się tego jednoznacznie potwierdzić, przemawia za tym m.in. umiejscowienie grobu – w osi pierwotnej romańskiej bazyliki, czyli tam, gdzie zazwyczaj chowano fundatorów świątyń i ich bliskich.
SKOZK informuje, że w ramach przygotowań do stworzenia podziemnej trasy muzealnej pogłębiono już główny korytarz w obrębie rezerwatu oraz wzmocniono sklepienie. Przeprowadzono też próby nowego systemu oświetleniowego. W 2025 roku planowane jest również udrożnienie przejścia, które połączy obecny rezerwat z bardziej rozległymi przestrzeniami pod klasztorem.
Prace te są wspierane przez archeologów, którzy liczą, że uda się odkryć więcej informacji o początkach opactwa i jego fundatorze. Historycy wskazują tu najczęściej księcia Kazimierza Odnowiciela (zm. 1058) lub jego syna, króla Bolesława Szczodrego (zm. ok. 1082).
Całość przedsięwzięcia – obejmująca zarówno konserwację, jak i adaptację podziemi – jest współfinansowana ze środków Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa oraz przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Warto przypomnieć, że opactwo w Tyńcu to najstarszy działający do dziś klasztor benedyktyński w Polsce.
gazetakrakowska.pl