W ostatnich latach w Małopolsce zyskały na znaczeniu lokalne winnice. Choć nasz klimat różni się od tego w południowej Europie, wina produkowane nad Wisłą mogą spokojnie konkurować z tymi z Włoch, Grecji czy Gruzji. Kluczem do sukcesu są odpowiednio dobrane odmiany winorośli oraz pasja, którą w uprawy wkładają nasi winiarze.
Już w średniowieczu uprawa winorośli była obecna w dzisiejszym województwie małopolskim. Archeolodzy odnaleźli jej ślady na Wawelu w Krakowie, datowane na połowę X wieku. Winiarstwem zajmowało się również benedyktyńskie opactwo w Tyńcu od XI wieku do końca XVIII wieku. Lokalne winnice pozwalały na uniezależnienie się od importu wina z południa Europy, jednak w wyniku historycznych zawirowań ich znaczenie osłabło.
Prawdziwy rozkwit winiarstwa w południowej Polsce miał miejsce w ciągu ostatnich 20 lat. Zgodnie z danymi Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, do 29 sierpnia 2024 roku w Małopolsce zarejestrowano około 50 winnic.
W 2005 roku w Łazach, w pobliżu Bochni, powstała winnica „Nad Dworskim Potokiem”, którą założył Uniwersytet Jagielloński. Młodzi badacze mogą tam przeprowadzać eksperymenty i analizy potrzebne do napisania prac magisterskich i doktorskich. Już w 2008 roku, trzy lata po pierwszych nasadzeniach, zaprezentowano pierwsze wino z Łazów.
Od 2010 roku w Krakowie działa jedna z największych winnic w Polsce, Srebrna Góra, usytuowana u stóp klasztoru Kamedułów na Srebrnej Górze w Bielanach krakowskich. Założona przez pasjonatów wina, Mirosława Jaxę Kwiatkowskiego i Mikołaja Tyca, winnica zajmuje obszar 28 hektarów.
Wiele lokalnych winnic w Małopolsce powstało z pasji ich właścicieli. Na przykład Winnica Chronów została założona przez małżeństwo inżynierów budownictwa, Annę Cybulską i Michała Chrząstka, którzy ponad dekadę temu osiedlili się w Małopolsce z Gdańska. Od 2012 roku prowadzą winnicę na zakupionej hektarowej działce, a sprzedaż swoich win rozpoczęli w 2016 roku.
Rośnie także popularność enoturystyki, czyli turystyki związanej z winnicami, co pozwala odkrywać lokalne wina oraz spotykać się z ich twórcami. Gorczańska Organizacja Turystyczna stworzyła przewodnik rowerowy po małopolskich winnicach, dzięki któremu turyści mogą poznawać te miejsca i cieszyć się urokami regionu.
Trasy wycieczek są zaplanowane tak, aby prowadziły w pobliżu winnic usytuowanych na Małopolskim Szlaku Winnym, w formie 30-40-kilometrowych pętli. Większość z nich przebiega przez Pogórza Wielickie, Wiśnickie, Rożnowskie, Ciężkowickie oraz Wyżynę Krakowsko-Częstochowską, a także przez tereny Wyżyny Miechowskiej, Beskidu Żywieckiego, okolice Nowego Sącza oraz w samym Krakowie.
gazetakrakowska.pl