Jesteście wzorem i punktem odniesienia, naszą dumą narodową. Komunistom nie udało się uczynić z was “zaplutych karłów reakcji” – powiedział w środę Warszawie szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk podczas obchodów 81. rocznicy powołania Narodowych Sił Zbrojnych.
W Warszawie przy Grobie Nieznanego Żołnierza odbyła się uroczystość upamiętniająca 81. rocznicę powołania Narodowych Sił Zbrojnych. Podczas niej szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych uhonorował medalami “Pro Patria” osoby szczególnie zasłużone w krzewieniu postaw patriotycznych i w kultywowaniu pamięci o NSZ.
Kasprzyk podkreślił, że w “ostatnich latach zrobiono wiele dla uczczenia NSZ”. Przypomniał, że 5 maja 1945 r. oddziały Brygady Świętokrzyskiej NSZ wyzwoliły niemiecki obóz koncentracyjny KL Holleischen dla kobiet w Holiszowie (Czechy), uwalniając ok. 1000 więźniarek różnej narodowości. Dodał, że jego wuj, kapitan NSZ Jan Matla, uczestniczył w tym wydarzeniu, a jego brat, także żołnierz tej formacji, zginął w walce z Niemcami koło miejscowości Tunel (woj. małopolskie).
Oddziały NSZ wsławiły się udziałem w wielu bitwach partyzanckich, walcząc samodzielnie lub wspólnie z oddziałami AK, m.in. pod Ujściem, Michałowicami, Olesznem i Radoszycami, w dziesiątkach akcji uwalniania więźniów, a także w akcjach mających na celu obronę ludności cywilnej przed działalnością band rabunkowych. Brały udział w akcji “Burza” i w Powstaniu Warszawskim, walcząc ramię w ramię z oddziałami Armii Krajowej. Żołnierze tej formacji nie pogodzili się z podbojem Polski przez ZSRS i z narzuceniem jej siłą komunistycznej władzy
W 1945 r. część oddziałów NSZ przedostała się na Zachód. Wielu kontynuowało przez kolejne lata walkę w szeregach Narodowego Zjednoczenia Wojskowego i innych oddziałów partyzanckich. Za wierność niepodległościowej idei żołnierze NSZ byli więzieni i mordowani przez komunistów, a miejsca pochówków wielu z nich nadal pozostają nieznane.15 września 2017 r. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w uchwale uznał, że NSZ dobrze zasłużył się ojczyźnie.(PAP)