Czubajka kania – grzyb.
Sezon grzybowy przyciąga do lasów miłośników jajecznicy z grzybami, zalewajki i marynowanych specjałów. Jednak zbieranie grzybów to nie tylko przyjemność, ale i odpowiedzialność. Wśród najczęściej mylonych grzybów znajduje się czubajka kania i muchomor sromotnikowy – jeden z najbardziej trujących grzybów w Polsce.
Poniżej przedstawiamy kluczowe różnice, które pomogą odróżnić te dwa gatunki i uniknąć tragicznej pomyłki.
1. Rozmiar i wygląd ogólny
- Kania jest zwykle znacznie większa od muchomora sromotnikowego. Ma charakterystyczny, wysoki trzon i duży, rozłożysty kapelusz.
- Muchomor sromotnikowy (zielonawy) zazwyczaj jest mniejszy i delikatniejszy.
2. Kapelusz
- Kania ma kapelusz pokryty brązowawymi łuskami i postrzępione brzegi. Łuski można delikatnie zetrzeć palcem.
- Muchomor sromotnikowy ma kapelusz gładki lub lekko włóknisty, w kolorze zielonkawym, żółtawym lub szarawym – bez charakterystycznych łusek.
3. Blaszki i trzon
- Kania ma białe, szerokie blaszki oraz wysmukły trzon z wyraźnym, ruchomym pierścieniem. U nasady występuje zgrubienie (bulwa), ale bez pochwy.
- Muchomor sromotnikowy również posiada białe blaszki, lecz jego pierścień jest nieruchomy lub brak go całkowicie, a u nasady trzonu znajduje się pochwa (osłonka) – to jedna z najważniejszych cech rozpoznawczych.
4. Mity na temat rozpoznawania trujących grzybów
Wśród grzybiarzy nadal krąży wiele niebezpiecznych mitów:
- Robaczywe grzyby nie są mniej trujące – to nieprawda. Obecność larw nie świadczy o bezpieczeństwie.
- Srebrna łyżeczka nie wykrywa trucizny – nie zmienia koloru w kontakcie z grzybami trującymi.
- Cebula nie ciemnieje od toksyn – nawet gotowana z muchomorem może pozostać biała.
- Brak gorzkiego smaku nie oznacza, że grzyb jest jadalny – muchomor sromotnikowy ma delikatny smak i przyjemny zapach.
5. Toksyczność muchomora sromotnikowego
Muchomor sromotnikowy zawiera silne toksyny – amatoksyny (głównie alfa-amanitynę) oraz fallotoksyny. Powodują one nieodwracalne uszkodzenie wątroby i innych narządów, a spożycie nawet niewielkiej ilości może zakończyć się śmiercią.
6. Objawy zatrucia
Zatrucie muchomorem sromotnikowym rozwija się podstępnie:
- Pierwsze objawy pojawiają się dopiero po 8–12 godzinach od spożycia – wtedy większość toksyn zdąży już przeniknąć do organizmu.
- Do typowych symptomów należą: nudności, wymioty, bóle brzucha, biegunka, zawroty głowy, bóle głowy, przyspieszone tętno.
- Bez szybkiej pomocy medycznej zatrucie może prowadzić do śpiączki, niewydolności wątroby i zgonu.
Podsumowanie
Rozpoznanie kani i muchomora sromotnikowego bywa trudne, szczególnie dla niedoświadczonych grzybiarzy. W razie wątpliwości – nie zbieraj grzyba. Jeden błąd może kosztować życie. Korzystaj z atlasów grzybów, aplikacji rozpoznających grzyby, a najlepiej – zbieraj tylko te, które znasz bez cienia wątpliwości.
expressilustrowany.pl
