Zagadka cykli słonecznych rozwikłana

Foto: PAP/NASA

Międzynarodowy zespół naukowców wyjaśnił, dlaczego co 11 lat odwraca się pole magnetyczne Słońca i dochodzi do silnych zmian aktywności gwiazdy. Przełomowy model wyjaśnia też cykle aktywności innych gwiazd.

Naukowcy z francuskiej Komisji Energii Atomowej, Krajowego Centrum Badań Naukowych i Uniwersytetu Paris-Diderot stworzyli – jak opisują – „niemającą precedensu”, trójwymiarową komputerową symulację wnętrza podobnych do Słońca gwiazd. Efektem jest „pionierskie odkrycie” źródła gwiezdnych cykli. Wyniki publikuje prestiżowe pismo „Science”.

Słońce podobnie jak inne gwiazdy ma burzliwą naturę. Badacze wyjaśniają, że co 11 lat odwraca się jego pole magnetyczne, co wywołuje m.in. wysokoenergetyczne wybuchy. Stwarzają one zagrożenie np. dla urządzeń elektrycznych na Ziemi. Inne gwiazdy mogą przy tym zmieniać swoją aktywność w cyklach o innych okresach – od roku nawet do kilku dekad.

Autorzy pracy wyjaśniają też, że pole magnetyczne gwiazdy powstaje w wyniku ruchów konwekcyjnych słonecznej materii. Towarzyszą im zachodzące w różnej skali turbulencje, które także to pole kształtują.

Symulacja pokazała tymczasem dwa kluczowe zjawiska. Po pierwsze, według niej zachodzi sprzężenie zwrotne pomiędzy polem magnetycznym a tworzącymi go ruchami materii. To jednak nie wszystko. Jak było wcześniej wiadomo, różne warstwy gwiazdy obracają się z inną prędkością. Francuscy naukowcy odkryli, że rotacja ta wpływa na przekazywanie energii pomiędzy poruszającą się słoneczną materią a polem magnetycznym. W ten sposób determinuje ona długość gwiezdnego cyklu.

Wyniki projektu tłumaczą więc jeden z najważniejszych procesów, które kształtują zachowanie gwiazd. Jak zaznaczają jego autorzy, symulacje gwiezdnego magnetyzmu są wykorzystywane w przygotowaniach misji kosmicznych, takich jak Solar Orbiter (badania Słońca) czy PLATO (poszukiwanie układów planetarnych) Europejskiej Agencji Kosmicznej.

Twórcy modelu chcą go jeszcze udoskonalić. Pomóc mają w tym dane pochodzące z obserwacji astronomicznych kolejnych gwiazd.

 

Rekordowa wygrana w Lotto w Rydułtowach

Kryminalny Śląsk – Lepkie ręce burmistrza  cz.3

Kryminalny Śląsk – Lepkie ręce burmistrza   cz.2

Kryminalny Śląsk – Lepkie ręce burmistrza  cz.1

Na autostradzie A4 w Katowicach przewróciła się ciężarówka

Częstochowska „drogówka” monitoruje kierowców z powietrza

Zrównoważony rozwój? Studiuj to w Gliwicach!

Odwiedź najstarsze miasto w Polsce

Śląska rezydencja, która pisała historię świata

Służba, samoloty i symulatory – Gliwice zapraszają 12 kwietnia

W Dąbrowie Górniczej doszło do wybuchu gazu

Stellantis kończy produkcję pojazdów Leapmotor w Tychach

Pożary w Kuźni Raciborskiej: Policja i Straż Leśna walczą z podpaleniami

Śmigłowiec nad Gliwicami – nie ma powodów do obaw

Wystawa kroszonek w Bytomiu

Bytom wprowadza olejomaty – nowa inicjatywa na rzecz ekologii i segregacji zużytego oleju

Zresetuj głowę na Kaszubach

Kibic spadł z trybuny na Arenie Katowice

Gliwice wybierają lokalizację na cmentarz dla zwierząt

Biblioteka Śląska zainwestuje 10 mln zł w modernizację

Kradzież kabli elektrycznych w Gliwicach – poszukiwani świadkowie

Wypadek na DK88: Kobieta uwięziona w pojeździe, strażacy udzielili pomocy

Pożar samochodu w Częstochowie

Napad na nastolatków w Katowicach

„Zwolnij, bo się przejedziesz”

Elektryczne pojazdy IVECO ruszają z produkcją w Gliwicach

Śmiertelne postrzelenie funkcjonariuszki w Pyrzowicach

Tragiczna kłótnia w Walimiu

Rozpoczęcie budowy nowoczesnego centrum terapii izotopowej w Gliwicach