Zagadka cykli słonecznych rozwikłana

Foto: PAP/NASA

Międzynarodowy zespół naukowców wyjaśnił, dlaczego co 11 lat odwraca się pole magnetyczne Słońca i dochodzi do silnych zmian aktywności gwiazdy. Przełomowy model wyjaśnia też cykle aktywności innych gwiazd.

Naukowcy z francuskiej Komisji Energii Atomowej, Krajowego Centrum Badań Naukowych i Uniwersytetu Paris-Diderot stworzyli – jak opisują – „niemającą precedensu”, trójwymiarową komputerową symulację wnętrza podobnych do Słońca gwiazd. Efektem jest „pionierskie odkrycie” źródła gwiezdnych cykli. Wyniki publikuje prestiżowe pismo „Science”.

Słońce podobnie jak inne gwiazdy ma burzliwą naturę. Badacze wyjaśniają, że co 11 lat odwraca się jego pole magnetyczne, co wywołuje m.in. wysokoenergetyczne wybuchy. Stwarzają one zagrożenie np. dla urządzeń elektrycznych na Ziemi. Inne gwiazdy mogą przy tym zmieniać swoją aktywność w cyklach o innych okresach – od roku nawet do kilku dekad.

Autorzy pracy wyjaśniają też, że pole magnetyczne gwiazdy powstaje w wyniku ruchów konwekcyjnych słonecznej materii. Towarzyszą im zachodzące w różnej skali turbulencje, które także to pole kształtują.

Symulacja pokazała tymczasem dwa kluczowe zjawiska. Po pierwsze, według niej zachodzi sprzężenie zwrotne pomiędzy polem magnetycznym a tworzącymi go ruchami materii. To jednak nie wszystko. Jak było wcześniej wiadomo, różne warstwy gwiazdy obracają się z inną prędkością. Francuscy naukowcy odkryli, że rotacja ta wpływa na przekazywanie energii pomiędzy poruszającą się słoneczną materią a polem magnetycznym. W ten sposób determinuje ona długość gwiezdnego cyklu.

Wyniki projektu tłumaczą więc jeden z najważniejszych procesów, które kształtują zachowanie gwiazd. Jak zaznaczają jego autorzy, symulacje gwiezdnego magnetyzmu są wykorzystywane w przygotowaniach misji kosmicznych, takich jak Solar Orbiter (badania Słońca) czy PLATO (poszukiwanie układów planetarnych) Europejskiej Agencji Kosmicznej.

Twórcy modelu chcą go jeszcze udoskonalić. Pomóc mają w tym dane pochodzące z obserwacji astronomicznych kolejnych gwiazd.

 

W berlińskim oddziale Instytutu Pileckiego zostanie otwarta nowa wystawa stała poświęcona patronowi placówki

Odsłonięto tablicę upamiętniającą ks. Franciszka Blachnickiego

PKO Bieg Charytatywny w Opolu

Katowice otrzymały nagrodę “Przyjazny Samorząd”

Po trzech latach remontu otwarta zostanie Jaskinia Mroźna

Ponad 20-metrowa sportowa ściana wspinaczkowa stanęła w Bytomiu

Podziemny wstrząs w rejonie Bytomia silnie odczuwalny na powierzchni

W województwie pomorskim woda zdatna do kąpieli nad morzem i nad jeziorami

Kobieta znalazła 2,5-metrowego pytona w toalecie

DACHL, czyli Niemieckie Co Nieco – O Powstaniu Czerwcowym, rzezi na Woli, rosyjskiej ropie w Szwajcarii i innych tematach krajów DACHL

DACHL, czyli Niemieckie Co Nieco – 20% dla AFD, w Niemczech zabraknie 18 milionów pracowników i inne tematy z Austrii i Szwajcarii

Turyści znowu mogą w pełni korzystać z kładki w Narwiańskim Parku Narodowym

DACHL, czyli Niemieckie Co Nieco – Niezadowoleni z Scholza Niemcy troszcza sie Polske i szukaja winnych ataku na Nord Stream

Do tej pory prawie 140 tys. śląskich dzieci wyjechało na obozy i kolonie

Polska turystka na Rodos: dziś dowiedzieliśmy się, że wioska, w której mieszkaliśmy praktycznie spłonęła

Katowice przygotowują umowę partnerską ze Lwowem

Woda zdatna do kąpieli w kąpieliskach nad morzem i jeziorami w woj. pomorskim

Remont szlaku w Dolinie Strążyskiej w Tatrach

Molo w Kołobrzegu najchętniej odwiedzaną atrakcją na Pomorzu Zachodnim

Nad Jeziorem Paprocańskim powstanie marina za 23 mln zł

Zakończyła się rejestracja kandydatów na studia w Uniwersytecie Śląskim

Na zamku w Bolkowie od czwartku święto muzyki gotyckiej i industrialnej

Kolejne zbiorniki na deszczówkę stanęły przy miejskich budynkach w Katowicach

Tatry – Ruszają remonty szlaków turystycznych

Policja zatrzymała członków gangu narkotykowego powiązanego ze środowiskiem pseudokobiców

Szlak “Wokół Wigier” popularny wśród rowerzystów

Ratownicy górniczy przeszkolili blisko 500 uczniów bytomskich szkół

Płocki ogród zoologiczny zaprasza na “Zoonoooc” – biwak pod namiotem połączony ze zwiedzaniem

Zamek w Ogrodzieńcu organizuje wakacyjne imprezy w tym turniej rycerski