
W czwartek przypada 90. rocznica wydania rządowego rozporządzenia powołującego park narodowy w Białowieży. Wówczas była to tzw. jednostka organizacyjna szczególna, ale po raz pierwszy w historii powstania Białowieskiego Parku Narodowego pojawiła się właśnie nazwa “park narodowy”.
Historia powstania Białowieskiego Parku Narodowego (BPN) sięga 29 grudnia 1921 roku, czyli daty powołania wówczas pięciu rezerwatów, z których dwa były początkiem przyszłego parku narodowego. Wówczas to, po kilkuletnich pracach naukowców, na konferencji w Departamencie Leśnictwa Ministerstwa Rolnictwa i Dóbr Państwowych w Warszawie zdecydowano o utworzeniu owych pięciu rezerwatów, w wyznaczonych miejscach o największych pierwotnych walorach przyrodniczych.
Były to: rezerwat ścisły zlokalizowany w siedmiu oddziałach Nadleśnictwa Browskiego, rezerwat ścisły sosnowy zlokalizowany w dwóch oddziałach Nadleśnictwa Królewskiego, rezerwat ścisły jodłowy w jednym oddziale w Cisówce, rezerwat częściowy w Nadleśnictwie Browskim i rezerwat częściowy zlokalizowany wzdłuż szosy biegnącej z Białowieży do Zwierzyńca.
Zanim formalnie powstał BPN, najpierw w 1924 roku powstała jednostka administracyjno-organizacyjna o nazwie “Nadleśnictwo Rezerwat”, która w 1932 r. przemianowana została na “jednostkę organizacyjną szczególną Park Narodowy w Białowieży” (o powierzchni prawie 4,7 tys. ha), a w 1947 r. – na Białowieski Park Narodowy. Obecnie Białowieski PN zajmuje powierzchnię ok. 10,5 tys. ha i jest to około jednej szóstej powierzchni polskiej części Puszczy Białowieskiej. Park podaje na swojej stronie, że pod ścisłą ochroną jest ok. 6 tys. ha.
Jak podał BPN, w latach 1936-1939 Zakład Doświadczalny Lasów Państwowych prowadził prace nad inwentaryzacją przyrodniczo-leśną parku. Zaczęto prowadzić prace zmierzające do reintrodukcji niedźwiedzia brunatnego i odtworzenia populacji tarpana. Poczynając od 1935 roku przyłączano do parku kolejne tereny – prywatne enklawy, obszar parku pałacowego. Rozwój Parku Narodowego w Białowieży przerwał wybuch II wojny światowej, wstrzymując go na kilka lat.
“To jest historia polskiej ochrony przyrody, czyli najwyższej formy ochrony przyrody, jaką są parki narodowe” – powiedział dyrektor BPN dr hab. Michał Krzysiak, odnosząc się do przypadającej w czwartek rocznicy. (PAP)