
Zamek w Tenczynie.
Ukryty wśród lasów i wzgórz Jury Krakowsko-Częstochowskiej, Zamek Tenczyn przyciąga uwagę majestatyczną sylwetką i burzliwą historią. Położony zaledwie pół godziny drogi od Krakowa, staje się coraz popularniejszym celem wycieczek – nie tylko dla pasjonatów historii, ale też dla tych, którzy szukają kontaktu z naturą i chwili wytchnienia z dala od miejskiego zgiełku.
Zamek Tenczyn to coś więcej niż malownicze ruiny – to miejsce, gdzie historia wciąż tętni życiem między kamiennymi murami i wieżami. Początki tej warowni sięgają XIV wieku, gdy Nawój z Morawicy rozpoczął budowę. Jego syn, Andrzej Tęczyński, przekształcił zamek w potężną, kamienną fortecę. Lokalizacja na dawnym wulkanicznym wzniesieniu nie była przypadkowa – zamek kontrolował ważny szlak handlowy między Krakowem a Śląskiem.
Kulturalne i polityczne centrum regionu
Na przestrzeni wieków Tenczyn pełnił nie tylko funkcje militarne, ale stał się też znaczącym ośrodkiem życia kulturalnego i politycznego. W czasie renesansowej przebudowy zamek gościł wybitne postacie epoki, takie jak Jan Kochanowski i Mikołaj Rej. W 1527 roku ród Tęczyńskich otrzymał tytuł hrabiowski od cesarza Karola V, co potwierdziło ich wysoką pozycję wśród europejskiej szlachty. W tamtym czasie Tenczyn bywał porównywany do Wawelu – nie tylko ze względu na architekturę, ale i znaczenie polityczne.
Twierdza, która padła przez zdradę
Najczarniejsze karty w historii zamku zapisano podczas potopu szwedzkiego. Przez niemal rok bronił się przed Szwedami, którzy sądzili, że przechowywane są tu regalia koronacyjne. Po zdradzieckiej kapitulacji twierdza została spalona, a obrońcy zamku – zamordowani. Choć podejmowano próby jego odbudowy, kolejne pożary – w tym ten z 1768 roku, wywołany uderzeniem pioruna – przekreśliły marzenia o przywróceniu mu dawnej świetności.
Dopiero współczesne działania zahamowały proces niszczenia ruin. Dzięki współpracy spadkobierców rodu Potockich oraz władz Krzeszowic udało się zdobyć środki na konserwację obiektu. Dziś Fundacja NEW ERA ART odpowiada za organizację zwiedzania oraz wydarzeń kulturalnych. Od 2016 roku zamek ponownie zaprasza turystów, oferując nie tylko fascynujące opowieści, ale też zapierające dech w piersiach widoki.
Malownicze krajobrazy i bliskość natury
Położenie zamku to jeden z jego największych atutów. Zlokalizowany na najwyższym punkcie Garbu Tenczyńskiego, oferuje niesamowite widoki – z wieży Nawojowej przy dobrej pogodzie można dostrzec dolinę Krzeszowicką, a nawet zarys Tatr. Wokół rozciągają się malownicze tereny Puszczy Dulowskiej i Tenczyńskiego Parku Krajobrazowego – wymarzone dla spacerowiczów, rowerzystów i miłośników fotografii przyrodniczej.
Praktyczne informacje dla odwiedzających
Zamek położony jest w miejscowości Rudno, około 30 km od Krakowa i 48 km od Katowic. Dojazd samochodem zajmuje mniej niż godzinę, a na miejscu znajdują się parkingi i dobrze oznakowane szlaki turystyczne. Obiekt jest otwarty niemal codziennie w sezonie – warto jednak wcześniej sprawdzić godziny otwarcia i dostępność przewodników. Bilety można nabyć zarówno na miejscu, jak i online.
Choć Zamek Tenczyn to główna atrakcja, okolica również oferuje wiele ciekawych miejsc. Rudniański Park Krajobrazowy oraz rezerwat Dolina Potoku Rudno zachwycają swoją przyrodą, a Muzeum Agatów to unikalna placówka prezentująca jedne z najpiękniejszych okazów tych minerałów w Europie Środkowej.
fakt.pl