Kopalnia soli w Wieliczce od 40 lat na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO

 Fot. PAP/L. Muszyński

We wrześniu mija 40 lat od wpisania zabytkowej kopalni soli w Wieliczce na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. W roku wpisu – 1978 – kopalnię odwiedziło 741,5 tys. turystów; w roku 2017 – już 1 mln 708 tys. Do końca 2018 roku gospodarze kopalni spodziewają się kolejnego rekordu frekwencji.

“Zabytkowa Kopalnia Soli w Wieliczce stanowi jedyny obiekt górniczy na świecie, czynny bez przerwy od średniowiecza do chwili obecnej. Jej oryginalne wyrobiska (chodniki, pochylnie, komory eksploatacyjne, jeziora, szyby, szybiki) ilustrują wszystkie etapy rozwoju techniki górniczej w poszczególnych epokach historycznych” – tak brzmi fragment uzasadnienia wpisu wielickiej kopalni na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Pierwszy prestiżowy spis skarbów ludzkości uzgodniono podczas sesji UNESCO w Waszyngtonie, która odbyła się w dniach 5-8 września 1978 roku. Wśród umieszczonych w nim 12 miejsc i obiektów z całego świata, posiadających “najwyższą powszechną wartość”, znalazły się Kopalnia Soli “Wieliczka” oraz Stare Miasto w Krakowie.

“40 lat temu Polska znajdowała się za żelazną kurtyną. Siermiężna socjalistyczna gospodarka czyniła wtedy z wielickiej kopalni przede wszystkim zakład przemysłowy produkujący setki tysięcy ton soli warzonej. W roku 1976 Kopalnię Soli +Wieliczka+ wciągnięto do Krajowego Rejestru Zabytków, dwa lata później wpisano na Listę Dziedzictwa UNESCO. Była to zapowiedź zmiany w myśleniu o wielickich podziemiach – przyszła w porę, bowiem dalsza eksploatacja złoża solnego była tyleż nieekonomiczna, co dla kopalni i miasta na powierzchni wręcz niebezpieczna” – podkreśla Zarębski.

“W roku 1996 definitywnie zamknęliśmy przemysłowy rozdział w dziejach kopalni i skupiliśmy się na pracach zabezpieczających, dzięki którym bezcenna kopalnia ma szansę przetrwać kolejne wieki i cieszyć oczy następnych pokoleń” – poinformował Zarębski.

Jak zapewnił, “współczesna sztuka górnicza pozwala zachować zabytkowe wyrobiska, bezpiecznie udostępnić je do zwiedzania, a także zadbać o miasto na powierzchni”. Stwierdził również, że “w XXI wiek wielicka salina weszła przygotowana na wyzwania nowej epoki, przeorganizowana, otwarta na innowacje, pewna swego niepowtarzalnego piękna, gotowa ugościć blisko 2 mln turystów rocznie”.

Obecnie turyści mogą zwiedzać kopalnię klasyczną trasą turystyczną i w ramach posiadanego biletu zwiedzić podziemne Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka. Mogą także poznawać kopalnię na Trasie Górniczej, albo odbyć wycieczkę w dzikie rejony kopalni trasą “Tajemnice wielickiej kopalni”. Dla pielgrzymów przygotowano Szlak Pielgrzymkowy “Szczęść Boże”, a dla dzieci – poznawanie “Solilandii”.

Wielicka kopalnia działa nieprzerwanie od połowy XIII wieku. W tym czasie na dziewięciu poziomach sięgających do 327 metrów w głąb wydrążono 26 szybów i wybrano sól z ponad 2 tys. komór. Pod Wieliczką powstał labirynt liczący prawie 300 km korytarzy. Zorganizowany ruch turystyczny trwa tam od końca XVIII w. W 1978 r. kopalnia została wpisana na I Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO.

W czerwcu 2013 r. na listę UNESCO została także wpisana kopalnia soli w Bochni razem z Zamkiem Żupnym w Wieliczce. W ten sposób na liście jako “Królewskie Kopalnie Soli w Wieliczce i Bochni” znalazły się wszystkie trzy obiekty związane z historycznym wydobyciem soli w Małopolsce.

Obiekty te razem z warzelniami i składami soli tworzyły powstałe pod koniec XIII wieku przedsiębiorstwo królewskie Żupy Krakowskie. Przedsiębiorstwo działało w tej formie przez blisko 500 lat, aż do pierwszego rozbioru Polski w r. 1772. Żupa krakowska była największym w dawnej Rzeczypospolitej zakładem przemysłowym i jednym z największych w Europie.(PAP, Autor: Anna Pasek)

Uczczono 150. rocznicę urodzin Wojciecha Korfantego

38 tys. kierowców skontrolowanych podczas akcji „Trzeźwość”

Zawaliła się część kamienicy w Bytomiu

Dynia z boczkiem

Szarlotka na szybko

Korona-wakacje w Niemczech

Korona-wakacje w Niemczech

Korona-wakacje w Niemczech

Pościg za kierowcą, który prowadził pod wpływem amfetaminy

Dotarcie do zaginionych górników w kopalni Pniówku zajmie nawet pół roku; początek akcji w

W Karkonoszach leży już kilkadziesiąt centymetrów śniegu

Rozpoczęła się doroczna inwentaryzacja żubrów w Puszczy Białowieskiej

Chasydzi będą modlić się przy grobie słynnego cadyka z Lelowa

Rozpoczął się cykl wyścigów góralskich zimowych zaprzęgów konnych

Katowice – w tym roku rzadsze koszenie trawy w mieście

Pożegnano Jana Ludwiczaka – przewodniczącego „S” kopalni Wujek w 1981 r.

Ruszają wyciągi narciarskie na Kasprowym Wierchu

Uniwersytet Śląski i Sosnowiec przygotowały program wsparcia maturzystów

Politechnika Śląska podpisała umowę o współpracy z Grupą Beskidzką GOPR

Luterański ksiądz ze Szczyrku zbiera narty; ofiarowuje je innym

Zmarł Bogusław Wincenty Pyka ps. Bogdan

Śląskie – w Rybniku w 2022 r. najlepsze powietrze od kilkunastu lat

Śmiertelna ofiara pożaru w Będzinie